Genel anestezi, hastaların herhangi bir ağrılı cerrahi işlem için uyutulması, işlemin sonunda da uyandırılmasıdır. Derin bir uyku durumuna benzeyen genel anestezi, bilinci ve ağrı duyusunu ortadan kaldırır. Damar yolundan ilaç vererek, akciğerlerden gaz solutarak veya ikisi birlikte uygulanarak genel anestezi sağlanmış olur. Bu sırada solunumunuz durdurulacak olup solunum desteği için nefes borusuna bir tüp yerleştirme işlemi veya alternatif yollar uygulanır. Bu işlemleri hasta hatırlamaz. Bu işlemlerden sonra ameliyata başlanmasına izin verilir. Operasyon bittikten sonra oksijen dışındaki ilaçların uygulaması sonlandırılır. Bazılarının etkilerini ortadan kaldıran ilaçlar verilir. Eğer takılmış ise hastanın boğazınızdaki tüp çıkarılır. Hasta durumunun takip için uyanma odasına alınır. Hasta iyice uyandıktan ve en az ağrılı duruma gelmesini sağlayacak tedaviler uygulandıktan sonra yattığı odaya gönderilir.
Genel anestezide:
Ameliyat salonuna alınacaksınız ve bu sırada;
1. Kalbinizin durumunu değerlendirmek için EKG monitörü elektrotları vücudunuza yapıştırılacak,
2. Serum ve ilaç verilmesi için damarınıza özel bir iğne ile girilecek,
3. Parmağınıza, kanın oksijenlenmesini gösteren bir cihaz takılacak,
4. Kolunuza tansiyon aleti bağlanacaktır.
Sonrasında aşağıda detayları ile anlatılan anestezi yöntemlerinden sizin için en güvenli olan bir veya birkaçı uygulanacaktır. Ameliyatınız süresince yaşamsal fonksiyonlarınız sürekli olarak izlenecektir. Gerektiğinde ilaç uygulama ve düzenlemeleri yapılacaktır. Yapılan tüm işlemler "Anestezi İzlem Formuna" kaydedilecektir
•Hasta, damar yolundan çeşitli sıvı anestezik maddeler verilerek hızlıca uyku haline sokulur.
• Uyku haline girdiğinde, artık kendi kendine solunum yapması mümkün değildir. Bu noktada anestezi uzmanı, cihazlar aracılığıyla hastanın solunumunu sağlamak zorundadır.
• Kas gevşetici ilaçlarla, hastanın kalp hariç vücudundaki diğer kasları felç (paralize) edilir. Bundaki amaç, cerrahın operasyon yapılacak organlara ulaşmasını kolaylaştırmaktır.
• Kas gevşetici ilaçlar uygulandıktan sonra hastanın soluk borusuna bir tüp yerleştirilir. Bu, anestezi uzmanının en önemli görevlerinden biridir. Anestezi makinesi hastanın yerine solunumu gerçekleştirir. Solunum havasının içine kontrollü olarak buharlaştırılan anestezik maddeler verilir. Böylece hastanın uyku hali ameliyat sonuna kadar devam ettirilir.
Uyku ile anestezi aynı şey midir?
“Uyku ile anestezi birbirine benzer gözükmekle birlikte aynı şey değildir. Çünkü uykudan herhangi sesli ya da ağrılı bir uyarıyla uyanılırken, anesteziden anestezi hekiminin inisiyatifi haricinde uyanmak çok mümkün değildir. Anestezi ilaçlarının verilmesi devam ettiği sürece hastaların büyük çoğunluğu uyku denilen, ağrılı işlemlere yanıt vermeme durumunda kalmaktadır.”
Hangi hastalara genel anestezi uygulanmaz?
Genel anestezinin uygun olmadığı hastaların sayısı ise son derece kısıtlıdır. Özellikle solunum yolu problemleri olan hastalarda, ileri evredeki kalp ve akciğer hastalıklarında genel anestezi bazı riskler getirebilir. Böyle vakalarda cerrahinin yeri ve yapısıyla ilişkilendirerek genel anestezi yerine sinir blokları kullanılabilir. Yani sinirlerin iletimi engellenerek hastalarda hissizliğin oluşması sağlanıp, ameliyatın gerçekleştirilmesi mümkün olabilir. Bu seçenek en çok el, kol ya da bacak bölgesinin ameliyatlarında kullanılabilir. Ayrıca, karın içi bazı ameliyatlar kasıktan iğne yapılarak ya da kateter yerleştirilerek epidural anesteziyle gerçekleştirilebilir.
Uzm.Dr.Yasemin Tekdöş