Neden işitme testi yapılır?
İşitme duyusu, yaşamımızın en temel özelliklerinden biridir ve çoğunlukla kaybedilene kadar gerekli önemi görmez. Aslında, işitme bizim için bir hediyedir. Gelişen dünya ile birlikte günlük yaşamda karşılaştığımız detaylar, hayatı herkes için daha da zorlaştırıyor. İşitme kaybınız varsa, sevdiklerinizle yaptığınız konuşmalar, toplantılar, telefon görüşmeleri veya televizyon izlemek için bile çaba sarf etmeniz gerekebilir. Böyle durumlar, işitme kaybı olan insanların büyük bir bölümü sosyal hayattan çekilirler ve kendilerini izole ederler. Hayat kaliteleri gözle görülür şekilde düşer.
İşitme bizi ailemize, arkadaşlarımıza ve çevremizdeki tüm insanlara bağlar. İşitme duyusu, günlük hayatta iletişimimizin en önemli kısmını oluşturur. Buna rağmen pek azımız, aslında epey karmaşık bir organ olan kulağın, hayatımızda oynadığı rolün farkına varır.
Ülkemizde her yıl doğan bebeklerin %0.03 ü yani 39 000 ‘i işitme kayıplı doğmaktadır. Bu sayıya sonradan oluşan işitme kayıpları da eklendiğinde 0-18 yaş arasında 360.000 kişinin işitme kayıplı olduğu erişkin olarak da 2 milyon bireyin işitme sorunu yaşadığı saptanmıştır(TUİK 2013).
Ne zaman test yaptırmalıyım?
Geç kalmayın!!!
Gerekli durumlarda işitme testi yaptırmak olası bir işitme kaybının erken teşhisini sağlar ve böylece geri dönülemez kayıpların önüne geçilebilir veya erken dönemde tedaviyi mümkün kılar. Aşağıdaki durumlarda bir KBB uzmanına görünmeniz ve bir işitme testi yaptırmanız faydalı olacaktır.
- Kişilerin söylediklerini tekrar etmelerini sık sık söylüyorsanız
- Televizyon izlerken diğer kişilere göre sesini daha fazla açıyorsanız
- Etrafınızdaki insanların sanki fısıltıyla konuştuğunu hissediyorsanız
- Birçok kişi konuştuğu anda ya da arka fonda gürültü olduğunda konuşmaları takipte zorlanıyorsanız
- Aileniz ve arkadaşlarınız size bir işitme probleminiz var mı diye soruyorsa
- Çok fazla gürültü olduğunda veya ortamdaki konuşmaları anlamadığınız için toplantı veya sohbet ortamlarından kaçmaya başladıysanız
- Arabada, restoranda veya herhangi bir gürültülü ortamda konuşulanı anlamakta zorluk çekiyorsanız
- Konuşmaları takip etmekte strese girip yoruluyorsanız
- Toplantı veya sohbet ortamlarında konuşmacıya yakın oturma ihtiyacı duyuyorsanız
- Göz kontağı ve dudak okuma ihtiyacı hissediyorsanız
- Seslerin kaynağını tespit etmekte zorlanıyorsanız
İşitme testini nerede yaptırabilirim?
İşitme kaybının birçok nedeni vardır ve sorun işitme sistemini oluşturan parçalardan kaynaklanır. Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanı ve odyolojik tanı merkezleri problemin nedenini ve nereden kaynaklandığını belirleyebilir. Testler sonucunda elde edilen bulgular mevcut işitmenin iyileştirilmesi ve daha da kötüye gitmemesi için alınacak önlemlere ışık tutar.
Odyoloji bölümü, Kulak Burun Boğaz uzmanı tarafından yönlendirilen hastaların işitme ve denge hastalıklarının teşhisinde kullanılan pek çok testin yapıldığı bölümdür. Testler odyometrist ve odyologlar tarafından yapılmakta ve KBB uzmanları tarafından değerlendirilmektedir. Testler işitme ve anlama seviyesinin güvenilir bir şekilde belirlenebilmesi için sessiz kabinlerde yapılmaktadır.
İşitme testleri nelerdir?
Saf ses odyometrisi
Odyolojide en çok kullanılan temel testtir. Her iki kulağın tüm frekanslardaki en az duyma seviyelerini belirleyen bir testtir. Hastalar ses izolasyonu tam olan sesiz kabinlerde test edilir. Kulaklık aracılığı ile hastanın kulağına farklı frekans ve şiddetlerde sesler verilir. Hastalar sesi duyduğu zaman ellerindeki butona basarak işaret verirler. En az duyulan şiddet seviyesine kadar test devam eder ve en son duyulan seviye belirlenerek kişinin işitme seviyesini gösteren odyogram formuna işaretlenir. Burada havayolu işitme seviyesi belirlenir. Daha sonra kemik yolu ile titreşim şeklinde duymamızı sağlayan kemik yolu işitme eşikleri de belirlenir ve odyograma işaretlenir.
Konuşma testleri
Hastanın konuşmayı duyma ve anlama yüzdesini ölçmeye yarayan bir testtir. Hastanın en az duyduğu seviyeye kadar kelimeler söylenir ve tekrar etmesi istenir. İşitme eşikleri belirlendikten sonra hastanın işitebileceği şiddette bazı kelimeler okunur. Hastanın bu kelimelerin ne kadarını tekrar edebildiğine göre ölçüm yapılır.
Timpanometri
Orta kulağın basıncını ölçmeye yarayan testtir. Uygulanması çok kolaydır, bebeklere dahi yapılabilir. Ölçümün yapılabilmesi için kulak zarının delik olmaması ve kulak kanalının açık olması gerekir. Sıklıkla kulakta sıvı birikiminin (seröz otitis media) tanısının konmasında kullanılır.
Akustik refleks (stapes refleksi) ölçümü
Stapes refleksi, sesli uyaran karşısında orta kulaktaki stapes kasının hareket etmesi ile oluşan bir reflekstir. Timpanometri ile ölçüm yapılır. Bir kulağa yüksek şiddette ses verilerek bu refleks kayıt edilir.
Otoakustik emisyon(OAE)
İşitme hakkında önemli bilgiler veren bir testtir. Kişinin iç kulağının(cochlea) fonksiyonunun test edilmesini sağlar. Özellikle işitsel uyarılara tepki veremeyen bebeklerin işitme taramalarında tercih edilmektedir.
Beyin sapı odyometrisi (BERA)
Bu test sesli uyarana karşı oluşan cevapların iç kulaktan beyin sapına kadar ki iletimi hakkında bilgi verir. Bu yanıtlar elektriksel bazı dalgalar olarak ölçülür. Oluşan dalgaların yorumlanmasıyla işitme seviyesi, iç kulak ve beyin sapı hastalıkları hakkında bilgi sahibi olunur. Ölçüm için hastanın uyuması ve sessiz ortamda kayıt gerektirir. Uyuyamayan hastalarda anestezi altında ölçüm yapılması gereklidir. İşitme seviyesinin saptanmasında en objektif testtir.
Levent Küfeciler