Bademcik ameliyatı hangi durumlarda yapılır?
Bademciklerin genel yapısı
Boğaz giriş kısmı Waldeyer halkası olarak adlandırılan lenfoid dokularla çepeçevre sarılarak koruma altına alınmıştır. Geniz eti ve lingual tonsilden farklı olarak palatin tonsil veya bilinen ismi ile bademcik dokusunun, yapıştığı duvar ile arasında belirgin bir sınır oluşturarak bademciği saran, kapsülü bulunmaktadır. Bademcik dokusu da burada kaslar tarafından oluşturan yatağa oturmaktadır. Bademcikler ilk savunmada yol aldıkları için çok iyi kanlanan yapılardır. Etraf dokulardan pek çok damar ile kanlanır. Sinirleri de boğaz ve kulağı uyaran sinirler ortak olduğu için gerek bademcik iltihaplarında gerekse ameliyat sonrası dönemde kulağa vuran ağrılar gözlenebilmektedir. Geniz eti ve bademcik dokuları en sık olarak 4 ile 10 yaş arasında aktif olup ergenlikle beraber boyut ve fonksiyon olarak gerilemektedirler.
Bademciklerin ameliyatı hangi durumlarda yapılır?
Bademcik ameliyatları çocuklarda sıklıkla uyku apnesi nedeni ile yapılırken erişkinlerde ise en sık neden tekrarlayan bademcik iltihaplarıdır. Genel olarak bademcik ameliyatının gerekebildiği durumlar:
- Uyku apnesi sendromu
- Hava yolu tıkanıklığına bağlı gelişen kalp komplikasyonları
- Kanser şüphesi
- Hemorajik tonsillit
- Febril nöbetlere neden olan bademcik iltihapları
- Sık bademcik iltihapları ( son 1 yılda 7 atak, son 2 yılda üst üste yılda 5 atak, son 3 yılda yılda 3 tonsillit atağı)
- Antimikrobiyal tedaviye dirençli kronik tonsillit
- Tedaviye dirençli ağız kokusu ve boğaz ağrısı ile ilişkili bademcik taşları
- Peritonsiller abseler
- Bademcik büyümesine bağlı yutma bozukluklarıolarak sıralanabilir.
Çocuk gelişimi, immün sistem gelişimi, cerrahi müdahele komplikasyonları ve ameliyat sonrası bakım gibi nedenlerden ötürü bademcik ameliyatı sıklıkla 3 yaşından sonra önerilmektedir. Ancak gerekli koşullarda bu müdahelelerin daha önce de uygulanabileceği unutulmamalıdır.
Op.Dr. Ozan Gökdoğan
Memorial Ankara Hastanesi KBB Bölümü
ozangokdogan@gmail.com
