Ses sağlınıza dikkat etmek için almanız gereken genel önlemler şu şekilde sıralanabilir:

• Asla sigara içmeyin, sigara dumanını dahi solumayın. Sese bir düşman arıyorsanız bu sigaradır.
• Günde 2,5 - 3 litre kadar su için.
• Solunum yollarınızı, boğazınızı nemli tutabilmek için, sadece su ile, su buharı tedavisi uygulayın. Bunun için buhar makinesi kullanabilirsiniz.
• Boğazınızı temizleme hareketinden kaçının, bunun yerine boğaz temizleme ihtiyacınızı birkaç yudum su içerek ve /hmmm/ sesiyle mırıldanarak giderin. Sıkça yapılan boğaz temizleme hareketi ve öksürükler ses tellerinizi tahriş ederek yıpratır ve sesinize zarar verebilir.
• Uykunuzu almaya özen gösterin. Düzenli uyku uyumamak, uykusuz kalmak seste yorgunluğa ve ödeme sebep vererek ses kısıklığına yol açar. Uykusuz kalacak olursanız,  ertesi gün sesinizi fazla kullanmamaya çalışın.
• Nefesinizden bolca ve yeteri kadar destek alarak konuşmaya gayret edin. Sesinize güç veren nefesinizdir!
• Çok uzun cümleler kurmayın. Uzun cümleler, nefes desteğinizin sonuna geldiğiniz sırada tükenmek üzere olan yetersiz nefesle konuşma gerektirir bu da sesi yorar. Bunun yerine kısa cümleler kurun ve cümleler arasında derin nefes alarak nefes desteğinizi en etkili şekilde kullanın.
• Kafein (kahve, çayi, yeşil çay) tüketimini 2-3 fincanla kısıtlayın, alkol ve süt tüketiminden mümkün olduğunca uzak durun. Bu besinler ses tellerinizin kuruyarak hasar görmelerine ve mukus/sekresyon artışına sebep olur.
• Mentollü ve okaliptüslü nefes açıcılar, şekerler ve pastiller ses tellerinizin kurumasına yol açar. Doktor tarafından tavsiye edilmediği sürece bunları tüketmeyin!
• Gürültülü ortamlarda dikkatli davranın. Gürültüyü bastırmak ve duyulabilmek için sesinizi yükseltmeniz ses tellerinizde gerilmeye, yıpranmaya ve hasara sebep olabilir.
• Uzağa seslenmeyin.
• Telefonda konuştuğunuz sırada, baş ve boyun pozisyonunuza, sesinizin yükseklik derecesine çok dikkat edin. Yüksek sesle uzun süreler telefonda konuşmak, baş ve boyun pozisyonundaki gerginlik/bozukluk, ses telleriniz üzerinde dengesiz bir baskıya ve gerilime sebep olur.
• Eğer konuşmak sizin için özel çaba gerektiren bir aktivite olmaya başladıysa, sesinizi kullandıktan sonra boğazınızda rahatsızlık ya da ağrı hissediyorsanız, sesinizde yorulma ya da kırılmalar oluyorsa en kısa zamanda bir KBB uzmanına başvurun.

Ses hastalıklarında larengofarengeal reflü önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle reflüyü azaltıcı genel önlemler konusunda da bilgi sahibi olunması önemlidir.  Larengofarengeal reflüden korunmak için alınabilecek basit önlemler şu şekildedir.

• Asla sigara içmeyin.
• Yağlı, kızarmış, çiğ, baharatlı, kakao ve çikolatalı besinlerden uzak durun.
• Alkollü, gazlı ve kafeinli içecekleri, sütü çok az tüketin.
• Gece yatmadan en az 2-3 saat önce son yediğinizi yemiş ve bitirmiş olun.
• Sık sık (2 saatte bir), azar azar ve hazmı kolay yiyeceklerle beslenin. Mideniz boş kalmasın, boş kalan mide fazlasıyla asit salgılar.
• Gece yatarken yatağınızın baş kısmını, vücudun belden yukarısı yerden 15-20 derece yukarıda kalacak şekilde yükseltin.
• Kilonuza özen gösterin.
• Mide ve karın bölgenizi sıkan, baskı uygulayan kıyafetler giymemeye çalışın.
• Doktorunuzun verdiği ilaç tedavisi sona erince mutlaka kontrole gidin ve ilaca devam etmeniz gerekip gerekmediğini öğrenin. Doktorunuz “bırak” demedikçe ilaç tedavisini asla bırakmayın!

Gayem Köprücü, MS, CCC-SLP
Dil ve Konuşma Patoloğu