Grip aşısı hakkında merak ettikleriniz
Grip aşısı nedir?
Grip genelde kış aylarında görülen ve insanlar arasında damlacık yoluyla (öksürme hapşırma gibi) yayılan oldukça bulaşıcı influenza adlı virüslerin neden olduğu enfeksiyoz bir hastalıktır. Korunmanın en iyi yolu enfeksiyonla temas edilmemesi yada aşılanmadır.
Grip aşısı canlı olmayan viral aşıdır. Tavuk yumurta embriyosunda yapılır. İnaktive edilmiş influenza virüslerinden üretilir . Aşı bağışıklık sistemini influenza virüsüne karşı uyararak enfeksiyon gelişimini önler veya ağır hastalık olasılığını azaltır. Aşının koruyuculuğu, influenza virüsü genetik yapısını çok sık değiştirdiği için ilerleyen yıllarda azalır ve her yıl tekrarlanması gerekir. Her yıl yeniden hazırlanan aşıda, o yıl toplumda görülmesi beklenen en olası tipleri (suşu) bulunur. 65 yaş üzerindeki erişkinlere, altta yatan hiçbir hastalığı olmasa da, yılda bir kez grip aşısı yapılması önerilmektedir. Buna karşılık 20-65 yaş arasındaki erişkinlere bazı risk faktörleri varsa (diyabet, kalp veya akciğer hastalığı, böbrek yetersizliği, bağışıklık sistemi hastalıkları gibi) yılda bir aşı yapılması önerilir. Grip en çok kış aylarında görüldüğü ve aşının etkinliği 2 hafta sonra ortaya çıktığı için Eylül ve Ekim ayları grip aşısı olmak için idealdir. Aşı olunmasına rağmen grip olma olasılığı vardır. Sağlık çalışanları başta olmak üzere, bebek bakıcıları ve huzurevi çalışanları gibi meslek gruplarının hem kendilerini korumaları, hem de hastalığı başkalarına bulaştırmamaları açısından aşılanmaları çok önemlidir.
Her yıl dünya nüfusunun % 20’si gribe yakalanmaktadır. Dünyada 5 kez büyük pandemi (dünyadaki salgın) görülmüştür. 1918 yılında İspanyol gribi 25 milyon kişinin ölümüne neden olmuştu. 1957 Asya gribi, 1968 Hong Kong gribi, 2007 başında Wiscensin virüsü yaygın olarak görülmüştür. Her yıl 500 milyon kişi grip olmakta, bunlardan 250–500 bin kişi ölmektedir.
Grip aşısı hakkında merak ettikleriniz
- Grip aşısı gribe yol açmaz.
- Her yıl aşılanmak gerekmektedir.
- Grip aşı ile % 70–80 oranında engellenmektedir.
- Aşının etkisi 2–3 hafta içinde başlar, o nedenle grip salgınından en az 2 hafta önce yapılmalıdır.
- Aşının koruculuğu 6–12 aydır.
- Diğer aşılarla birlikte yapılabilir.
- Grip aşısı muhakkak kas içine yapılmalıdır
- Aşı her zaman tam teşekküllü hastanelerde hekim kontrolünde uygulanmalıdır.
Op.Dr.Ahmet ALTINTAŞ
Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı