Ergenlik döneminde meydana gelen yapısal değişikliklere bağlı olarak erkek sesinde yaklaşık bir oktavlık bir kalınlaşma olur. Puberfoni( mutasyonel falsetto) herhangi bir organik neden olmadan sesin ince halinin devam etmesidir.

Erkeklerde görülen bu değişim kişisel farklılıklar göstermekle birlikte 11-18 yaş aralığında birkaç yıllık bir süreç olarak görülebilir. Ses değişiminin başlangıç aşaması(premutasyon), değişim aşaması(mutasyon), değişim sonrası aşama(postmutasyon) şeklinde dönemleri vardır ve mutasyonel falsetto ismi değişim aşaması bitmesine rağmen olması gereken sesten daha ince bir sese sahip olunması sebebiyle verilmiştir.

Ergenlik döneminde erkeklerde meydana gelen değişiklikler şunlardır;

• Akciğer kapasitesi(vital kapasite) belirgin şekilde artar dolayısıyla sesin gürlüğü artar
• Ses telinin boyu uzar
• Gırtlak kıkırdağı(tiroid) kanatları (laminaları) arasındaki açı daralır
• Gırtlak bulunduğu yerden aşağı iner

Mutasyonel falsetto olan hastalarda bu değişikliklerle birlikte seste meydana gelmesi gereken kalınlaşma olmaz ve seste perde kırılmaları gözlenir.

Puberfoni tedavisi ses terapisidir. Dijital manipülasyon, görsel biyofeedback terapisi uygulanabilir. Çok nadir terapiye dirençli vakalarda cerrahi uygulanabilir. İsshikinin tarif ettiği tip 3 tiroplasti (gevşetme laringoplasti) veya pencere anterior komisür gevşetme laringoplastisi uygulanabilir.

Op. Dr. Ayşe Öznur Akidil