Ses sistemini korumaya yönelik tüm davranışlara ses hijyeni diyoruz. Ses Hijyeninde dikkat edilmesi geren maddeler aşağıda belirtilmiştir
- Ses tellerinin zarar görmeden titreşmesi için doğru nefes almak önemlidir. Konuşmak için doğru nefes diyafram nefesidir. Diyafram nefesini kullanabimlek için de doğru postür yani dik durmak önemlidir.
- Sık ve şiddetli boğaz temizleme, sık ve şiddetli öksürük ses tellerini tahriş edeceğinden bu davranışlardan kaçınmak gerekiyor.
- Ses tellerinin hidrasyonu, nemli tutulması ve tahriş edici maddelerden uzak durulması önemlidir. Günde en az iki litre kafeinsiz ve teinsiz sıvı tüketin. Kafein, tein (çay, kahve, kola), alkol, süt ürünleri hücre içindeki suyu kuruttuğundan ve balgam artışına sebep olduğundan ses tellerinde hasar oluşmasına sebep olur.
- Yüksek sesle konuşmak ses tellerini tahriş edeceğinden aşırı şiddette konuşmayın, bağırmayın, çığlık atmayın. Sesinizi uzağa göndermek yerine siz oraya gidin.
- Kuru, tozlu, dumanlı, klimalı ve gürültülü yerlerde konuşmayın.
- Sigara ses tellerini tahriş ettiğinden, sigara içmeyin.
- Reflünüz varsa tedavi olun. Yemek borusunun başlangıcı ses tellerimizin hemen arkasında yer almaktadır. Yemek borusundan yukarı çıkan mide asidi ses tellerimizi tahriş edeceğinden reflü tedavisi önemlidir.
- İdrar söktürücü ilaçları doktor kontrolünde kullanın; bu ilaçlar, ses tellerinde kurumaya yol açabilirler.
- Birçok bitki çayının da diüretik etkisi olduğundan, bitki çaylarını sınırlı için.
- Allerji, sinüzit, farenjit, otit, burun tıkanıklığı ve akciğer hastalığınız varsa mutlaka tedavi ettirin. Vücudunuzdaki her türlü hata ve sorun sesinizi olumsuz yönde etkileyecektir; bu yüzden tüm sağlık sorunlarınızı çözüme kavuşturun.
- Hergün yeterli uyumaya özen gösterin.
- Ses telleri de birer kasdır. Bu kasların güçlü ve düzenli çalışması için Uzman Dil ve Konuşma Terapistinin önerdiği ses egzersizlerini düzenli bir şekilde yapın.
- İşitme kaybı varsa, mutlaka tedavi ettirin. İşitme kaybından dolayı devamlı bağrarak konuşma ihtiyacı hissedersiniz.
- Hormon etkisi olan ilaçları kullanmadan önce mutlaka bir KBB hekimine danışın. Bazı hormonlar sesinizde kalıcı kalınlaşmaya yol açabilirken, doğum kontrol haplarıda sesinizin dinamik aralığını daraltır.
Doç.Dr.Kürşat Yelken
