Kulakta sıvı toplanması, tıp dilinde Efüzyonlu Otit olarak adlandırılan, ağrı-ateş olmaksızın kulak zarının arkasında, orta kulakta sıvı birikmesiyle ortaya çıkanbir hastalıktır.
Kulakta sıvı toplanması kimlerde görülür? Belirtileri nelerdir?
Kulakta sıvı toplanması çok büyük oranda çocuklarda görülmektedir. En önemli belirtisi işitme kaybıdır. Ağrı-ateş gibi diğer belirtiler ve bulgular olmadığı için tanıyı koyabilmek için dikkatli olmak gerekir. Çocuğun televizyon izlerken sesi çok açmaya başlaması, çocuğu çağırırken yükses sesle çağırmak gerekmesi ya da dersleri çok iyiyken okul başarısında meydana gelen düşme kulakta sıvı toplanmasıyla ortaya çıkan işitme kaybına ilişkin ipuçları olabilir.
Kulakta sıvı toplanması nasıl meydana gelmektedir?
Çocuklar orta kulak iltihaplarına meğillidir. Orta kulak östaki borusu ile genze açılmaktadır. Bu yapının görevi orta kulağın havalanmasını ve drenajını sağlamaktadır. Östaki borusu çocuklarda erişkinlere göre daha yatay seyreder ve erişkindeki açısına 7 yaşında ulaşır. Çocuklarda geniz eti sorunlarına da rastlanabilmektedir. Geniz eti hem östaki borusunun ağzında tıkanmaya yol açabilmekte, hem de orta kulak iltihaplarında rol oynayan bazı mikroplar için bir rezervuar görevi görebilmektedir. Tüm bu faktörlere ek olarak çocuğun bu mikroplarla savaşmak için bağışıklığının olgunlaşma aşamasında olması, bazı olgularda alerjik nezle orta kulak iltihaplarına yatkınlık oluşturabilmektedir. Orta kulak iltihabı en çok yaşamın ilk 3 yılında rastlanmaktadır. Orta kulak iltihabı olan bir çocukta kulak arkasındaki sıvı %40 olasılıkla 1 ay, %10 olasılıkla 3 ay ve daha uzun süre kalmaktadır.
Erişkinde kulakta sıvı birikmesi nasıl olur?
Erişkinde kulakta sıvı birikmesi genellikle nezle gibi bir viral üst solunum yolunu takiben meydana gelebilmektedir. Bazen tek kulakta sıvı birikmesi ve aynı tarafta boyunda giderek büyüyen ağrısız bir kitle beraber olursa bu bulgular bir geniz tümörünün sonucu olabilir. Bu durum nadir de olsa bu konuda dikkatli olunmalıdır.
Tanı nasıl konur?
Muayenede kulak zarında matlaşma gibi bir renk değişimi, bazen kulak zarında çökmelere rastlanabilir, kulak zarı arkasında hava kabarcıkları görülebilir. Kulakta sıvı birikiminden şüphelenilen hastada orta kulak basınç testi ve işitme testi tanıyı doğrular.
Tedavide ne yapılır?
Kulakta sıvı birikiminin tedavisi öncelikle ilaç tedavisidir. Söz konusu sıvının iltihabi bir sıvı olduğu ortaya koyulduğu için üzerinde uzlaşma olan tedavi antibiyotik tedavisidir. Hastaya 10-14 günlük bir kür antibiyotik tedavisi uygulanır. Bunun yanı sıra sıvının emilmesine yardımcı ilaçlar olarak dekonjestan adı verilen spreyler, çocuklarda şuruplar, alerjik hastalarda antihistaminik adı verilen ilaçlar ve kortizonlu spreyler kullanılabilir. Bu ilaç tedavisi sonrası hasta takibe alınır. Kulak zarında çökme gibi değişiklikler, ciddi işitme kaybı gibi bazı özel durumlar yoksa hasta 3 ay kadar ara ara kontrollerle takip edilebilir. Bu sürenin sonunda hala sıvı kaybolmamışsa cerrahi uygulanır.
Op.Dr.Ufuk Yanbuloğlu
