Kulak kepçesinin hemen arkasındaki kemik dokusu mastoid kemik olarak adlandırılır, buradaki havalı hücrelerin enfeksiyonuna ise mastoidit adı verilir. Akut mastoidit tipik olarak akut orta kulak enfeksiyonun bir komplikasyonu olarak ortaya çıkar. Kronik, latent ya da maskelenmiş mastoidit ise kronik orta kulak enfeksiyonuna bağlı olarak ortaya çıkar.
Mastoidit nadir görülür. Ancak son yıllarda artan bakteri direnci ve akut orta kulak enfeksiyonunda yeterli süre ve dozda antibiyotik kullanılmamasına bağlı görülme sıklığı artmıştır.
Mastoiditin belirtileri nelelerdir?
Akut mastoidit belirtileri akut orta kulak enfeksiyonundan günler ya da haftalar sonra ortaya çıkar. Yüksek ateş ve zonklayıcı tarzda kulak ağrısı mevcuttur. Mastoid kemik üzerinde kızarıklık, hassasiyet, şişlik olabilir, kulak kepçesi öne doğru itilmiştir. Bebeklerde genellikle ateşe eşlik eden huzursuzluk, sürekli ağlama ve beslenme problemleri şeklinde belirti verir. Kulak akıntısı belirtilere eşlik edebilir.
Kronik mastoidit ise kronik orta kulak enfeksiyonunun alevlenmesi şekinde ortaya çıkar, tekrarlayan kulak akıntısı, kulak çevresinde ağrı, tekrarlayan baş ağrıları ve ateş epizodları şeklinde belirti verebilir.
Mastoiditin tanısı nasıl konur?
Tanı genellikle fizik muayene ile konur, BT tanıyı doğrular ve enfeksiyonun yayılımını gösterir.
Kan testleri enfeksiyonun varlığını göstermekte ve tedaviye yanıtın takibinde kullanılırlar. Kulak akıntısından kültür alınır, enfeksiyona neden olan bakteri tespiti ve ona uygun antibiyotik seçimi için kullanılır.
Mastoiditin tedavisi nedir?
Mastoidit potansiyel olarak hayatı tehdit eden bir durumdur. Tedavi hastaneye yatmayı gerektirebilir ve damar yolundan antibiyotik tedavisi verilmesini içerir. Enfeksiyonu başarılı bir şekilde tedavi etmek için kulak zarına insizyon yapılarak orta kulaktan enfekte sıvının drene edilmesi sağlanabilir. Taburculuk sonrası da ağızdan antibiyotik kullanımına devam edilmesi gerekebilir. Enfeksiyon antibiyotik tedavisi ile gerilemiyorsa veya apse bulguları varsa cerrahi olarak enfekte dokular temizlenir, apse boşaltılır.
Mastoiditin komplikasyonları nelerdir?
Mastoidit tedavi edilmezse ortaya çıkabilir ve hayatı tehdit eden çok ciddi sağlık sorunları meydana gelebilir. Bunlar arasında ;
- İşitme kaybı
- Vertigo ( baş dönmesi )
- Yüz felci
- Subperiostal apse ( mastoid kemik ve üzerindeki zar arasında apse)
- Epidural apse (beyin ve omuriliği saran zarın altında apse)
- Beyin apsesi
- Lateral sinüs trombozu ( enfeksiyonun beyin içi damarlara yayılması )
- Sepsis ( enfeksiyonun tüm vücuda yayılması )
Erken tanı ile mastoiditlerin büyük çoğunluğu komplikasyon ve ciddi düzeyde işitme kaybı gelişmeden iyileşirler.
Op. Dr. Filiz Gülüstan
